روش قالب بندی مقاطع مدور، یک روش نوین برای طراحی سازه‌ها و ساخت قطعات صنعتی است. این روش به ویژه در ساخت قطعات فلزی و بتنی با اشکال دایره‌ای یا منحنی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه به بررسی روش‌های معمول و نکات کلیدی در قالب‌بندی مقاطع مدور می‌پردازیم.
روش انجام قالب بندی مقاطع مدور
روش انجام قالب بندی مقاطع مدور در این بخش به صورت کامل شرح داده می‌شود:
انتخاب قالب مناسب برای مقاطع مدور
برای قالب بندی مقاطع مدور، انتخاب قالب صحیح اولین گام و مهم ترین بخش از قالب بندی است. قالب‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که توانایی تحمل فشار و نیروهای وارده را داشته باشند. قالب‌های مدور از متریال های با کیفیت مثل فلز یا پلاستیک‌های مقاوم ساخته می‌شوند و باید با دقت بالا بر اساس قطر و ارتفاع مقطع طراحی شوند. قیمت خرید قالب فلزی بتن مدور نیز تحت تاثیر جنس قالب، کیفیت، کارآیی و روش ساخت است.
آماده‌سازی قالب مقاطع مدور
مرحله بعد، آماده سازی قالب مقاطع مدور است. قبل از ریختن مواد، قالب بتن باید به طور کامل آماده و تمیز شود. که شامل بررسی دقیق قالب برای وجود نقص‌ها و آسیب‌ها، همچنین پوشاندن سطح داخلی قالب با مواد جداکننده برای جلوگیری از چسبیدن ماده به قالب است.
ریختن و شکل‌دهی بتن
پس از آماده‌سازی قالب مقاطع مدور، ماده مورد نظر که می‌تواند بتن، فلز و پلاستیک باشد به داخل قالب ریخته می‌شود. برای مقاطع مدور، ریختن ماده به صورت یکنواخت و کنترل شده بسیار مهم است تا از ایجاد نقص‌ها و ناهماهنگی‌ها جلوگیری شود. در بسیاری از موارد، استفاده از تکنیک‌های ویبره برای حذف حباب‌های هوا و اطمینان از یکنواختی ماده ضروری می‌باشد.
سخت شدن و برداشتن قالب مقطع مدور
بعد از اینکه بتن به داخل قالب های مقطع مدور ریخته شد، باید زمانی را صبر کرد تا بتن به صورت کامل خشک شود. زمانی که صرف این اقدام می‌شود به شرایط و دمای محیط بستگی دارد. بعد از اینکه بتن به صورت کامل خشک شد، قالب ها باید به آرامی از بتن جدا شود.
بررسی و کنترل نهایی قالب بندی مقاطع مدور
در گام آخر؛ باید نتیجه قالب بندی به صورت دقیق و موشکافانه مورد بررسی و کنترل قرار بگیرد تا از ایمنی و کیفیت کار اطمینان حاصل شود. اگر این مرحله به صورت دقیق انجام نشود به مرور زمان می‌تواند خسارات زیادی را وارد کند.
توصیه می‌شود مقاله نحوه اجرای قالب بندی دیوار برشی بتن یک طرفه و دو طرفه را نیز مطالعه فرمایید.
مزایای قالب بندی قوسی یا مدور چیست؟
مزایا قالب بندی قوسی یا مدور بسیار زیاد است که در این بخش به چند مورد از آن اشاره می‌کنیم. قبل از پرداختن به مزایای قالب بندی، باید خاطرنشان کنیم که قالب های فلزی مدور جزو خانواده قالب مدولار شناخته شده است و انجام قالب بندی قوسی یا مدور، منجرب تولید اواع قطعات با سطح دایره ای و منحنی شکل می‌شود. استفاده از این قطعات در بخش های ساخت و ساز، خودرو سازی و صنعت به وفور دیده می‌شود.
مزایای قالب بندی مدور
داشتن استحکام بالا
قالب مدور، به دلیل داشتن مقاطع مدوری شکل، تمام بارهای وارده را به صورت یک نواخت به تمامی نقاط تقسیم می‌کند و این مورد باعث می‌شود که بار بر روی یک نقطه تمرکز نداشته باشد در نتیجه مقاومت قالب افزایش می‌یابد.
زیبایی‌شناسی و طراحی جذاب
داشتن شکل قوسی و منحنی های نرم و طبیعی به قالب های مدور زیبایی می‌بخشد و سبب می‌شود که نمای ساختمان ها، دکوراسیون های داخلی و خودروها جذابیت بیشتری داشته باشند.
صرفه‌جویی در مصالح
مقاطع قوسی و مدور در استفاده از مواد و مصالح صرفه جویی به عمل آید همچنین استفاده از قالب های قوسی به کاهش وزن سازه ها کمک شایانی می‌کند.
مقاومت نسبت به عوامل جوی و محیطی
طراحی قالب های مدور و قوسی این مزیت را دارد که به دلیل داشتن زوایای تیز و شیب، از تجمع آب حاصل از بارش جلوگیری می‌کند. این قالب های به دلیل ساختار ویژه ای که دارد، دارای طول عمر طولانی تری هستند و نیازی به صرف هزینه برای انجام تعمیرات ندارد.
کاربرد قالب بندی مدور
کاربرد قالب بندی مدور در زمینه های مختلف قابل حس است. در این بخش به چند مورد از کاربرد قالب بندی مدور اشاره می‌کنیم:
- قابل استفاده در صنعت ساختمان و سازه‌ها برای طراحی نماهای ساختمان‌ها، گنبد، پل ها و تونل ها
- پرکاربرد در صنعت خودروسازی برای تولید قطعات خودرو، مثل سیلندرها، پیستون، چرخ ها و تایرها
- قابل استفاده در صنعت لوله‌کشی و پایپینگ به جهت ایجاد اتصالات پایپینگ ها و تولید لوله ها
- پر استفاده در صنعت بسته‌بندی برای تولید انواع بطری و قوطی های مدور و انجام بسته بندی مواد غذایی و نوشیدنی ها
- قالب مدور یک قطعه پر کاربرد در صنعت مبلمان و دکوراسیون مثل میزها و صندلی ها و تزئینات داخلی
- صنعت برق و الکترونیک برای انجام اتصالات الکتریکی و تولید مخازن و محفظه های الکترونیکی با اشکال مدور
روش اجرا و نصب قالب بندی مدور
روش اجرا و نصب قالب بندی مدور، از حساسیت و اهمیت زیادی برخوردار است. برای انجام این کار باید از دقت و برنامه ریزی دقیق استفاده نمود. در ادامه به مراحل اجرا و نصب قالب بندی مدور اشاره می‌کنیم:
1. طراحی قالب
در این مرحله که گام اول برای اجرای قالب بندی مدور است باید نیازها به صورت کامل بررسی و تحلیل شود مثل هدف از قالب بندی، ابعاد و اندازه های دقیق و نوع ماده باید به صورت جامع مشخص شوند. پس از بررسی نیازها، نوبت به طراحی قالب های مدور می‌رسد. طراحی قالب معمولا در شکل های استوانه ای، مخروطی یا قوسی هستند که قابلیت طراحی به صورت دستی و با نرم افزار را دارند .
2. ساخت قالب
بعد از انجام طراحی، انتخاب مواد قالب، از مرحله حساس و مهم دیگر است که باید به آن توجه شود. برای داشتن قالب با کیفیت توصیه می‌کنیم از متریال هایی مثل فولاد، آلومینیوم یا پلاستیک های مقاوم استفاده شود. بعد از انتخاب مواد قالب، تولید قالب باید انجام شود. روش ساخت قالب نیز می‌تواند به صورت ماشین کاری و ریخته گری صورت بگیرد.
3. آماده‌سازی قالب
بعد از ساخت قالب، مرحله آماده سازی قالب پیش رو است. در این مرحله اول تمیزکاری قالب انجام می‌شود چرا که باید سطوح عاری از هر گونه آلودگی و ذرات خارجی باشد. همچنین برای اینکه مواد به سطوح داخلی قالب فلزی بتن نچسبد از مواد افزودنی مثل روغن یا موم ها استفاده می‌شود.
4. ریختن یا تزریق ماده
در این مرحله که قالب به صورت کامل آماده شده است نوبت به بتن ریزی و تزریق ماده می‌رسد. قالب ها با استفاده از اتصالات فلزی به یکدیگر متصل می‌شوند و بعد از اتصال، عمل بتن ریزی با دقت و حساسیت انجام می‌شود. این عمل نباید به صورت یکباره صورت بگیرد بلکه باید به صورت لایه لایه انجام شود تا از یک دست بودن سطوح بتن اطمینان به دست آید.
5. برداشتن قالب
بعد از بتن ریزی، باید مدت زمان معین را صبر کرد تا مواد ریخته شده به صورت کامل خشک شوند. بعد از خشک شدن مواد در قالب ها، قالب های مدور به آرامی برداشته می‌شوند تا از آسیب دیدن به قطعات جلوگیری به عمل آید. بعد از اینکه قالب ها برداشته شدند باید تمیزکاری، بررسی و کنترل انجام شود تا از درست اجرا شدن قالب بندی مطمئن شد.
